Het Erasmus MC heeft een manier gevonden om aderverkalking heel precies in beeld te brengen. Met een speciale katheter die licht en geluid de kransslagaderen instuurt, kunnen onderzoekers haarscherpe beelden maken waarop te zien is waar de plaque zit en waar deze precies uit bestaat. Door deze nieuwe techniek, zogenoemde intravasculaire fotoakoestiek kunnen patiënten met aderverkalking in de toekomst beter worden behandeld en kunnen hartinfarcten worden voorkomen, zo blijkt uit onderzoek waarop Krista Jansen van de afdeling Biomedische Technologie morgen promoveert.
In Nederland overlijden jaarlijks 11.000 mensen aan de gevolgen van een hartinfarct. Zo’n infarct ontstaat als de plaque die zich in de kransslagaderen heeft opgehoopt openscheurt, in de bloedbaan vastloopt en de zuurstoftoevoer naar het hart afsluit. Vooral plaques met veel vet erin zijn gevaarlijk. Aderverkalking met bijvoorbeeld veel bindweefsel laat minder gemakkelijk los. ‘Het is dus belangrijk om te kunnen zien waar de plaques precies uit bestaan. De intravasculaire fotoakoestiek die wij hebben ontwikkeld maakt dat mogelijk’, zegt Ton van der Steen, hoofd Biomedische Technologie, Erasmus MC. Tot nu toe was het alleen mogelijk om in beeld te brengen hoe erg een vernauwing was en dus niet om de samenstelling ervan te zien.
Intravasculaire fotoakoestiek heeft veel weg van bliksem en donder. Door middel van licht wordt geluid gegenereerd. Een katheter wordt in de kransslagaders ingebracht en zendt daar lichtimpulsen uit. Het licht wordt geabsorbeerd door de vetten in de vaatwand, waardoor een ultrageluid signaal gegenereerd wordt. Door de katheter rond te draaien wordt een plaatje gemaakt waarop precies te zien is waar de vetten zich bevinden. De techniek laat niet alleen de vetten in de plaques zien, maar kan ook onderscheid maken tussen vetten in de plaques en vetten die zich net buiten de vaatwand bevinden. ‘Hierdoor kan een cardioloog in één oogopslag zien waar zich vernauwingen bevinden die gevaarlijk zijn’, zegt onderzoekster Krista Jansen.
Patiënten die vernauwingen hebben in de aderen worden veelal gedotterd. Bij zo’n behandeling wordt de verstopte kransslagader geopend en gestut met een soort veertje, een zogenoemd stent. Vaak ontstaat later op de behandelde plek opnieuw een vernauwing. ‘Doordat we nu betere beelden kunnen maken, hopen we dat we in de toekomst stents zo kunnen plaatsen dat er niet opnieuw problemen ontstaan. Om dat te bereiken is nog wel vervolgonderzoek nodig.’
Erasmus MC is het grootste en wetenschappelijk meest toonaangevende Universitair Medisch Centrum van Nederland. Bijna 13.000 medewerkers werken binnen de kerntaken patiëntenzorg, onderwijs en wetenschap continu aan een verbetering en versterking van de individuele patiëntenzorg en de maatschappelijke gezondheidszorg. Zij ontwikkelen hoogwaardige kennis, dragen dit over aan toekomstige professionals en passen dit toe in de zorg voor patiënten. De komende vijf jaar wil Erasmus MC uitgroeien tot één van de beste medische instituten in de wereld. Erasmus MC maakt deel uit van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU): www.nfu.nl.