De afdeling Cardiologie van het Erasmus MC krijgt van de EU een subsidie van 1,9 miljoen euro voor een diepgravend onderzoek naar plaques in de vaten rond het hart. Met het geld gaan onderzoekers proberen deze plaques, ook wel aderverkalking genoemd, van A tot Z te doorgronden. De kennis die wordt vergaard zal er naar verwachting toe leiden dat minder hartinfarcten een dodelijke afloop krijgen en dat minder vaak onnodige medische ingrepen worden verricht.

In de vaatwand ontstaan, mede door roken en vet eten, bij veel mensen gedurende hun leven vetophopingen: plaques genaamd. Vetten kruipen als het ware onder het bovenste laagje van de vaatwand. Ontstekingscellen krijgen de opdracht om dat vet op te ruimen en gaan op die plaatsen ook de vaatwand in om zich ‘vol te eten’ met vetten. Die ontstekingscellen raken zo vol dat ze onderdeel worden van de plaque.

Hoe groter de plaque wordt, hoe groter het risico dat hij knapt. Als hij knapt, gaat zich een stolsel vormen waardoor het vat afgesloten raakt. Gevolg: een infarct. In Nederland krijgen ongeveer 100 mensen per dag een hartinfarct en/of herseninfarct en overlijden daaraan. In heel Europa zijn het jaarlijks een miljoen mensen.

Met de nieuwste beeldvormende technieken maken de onderzoekers van het Biomechanisch Laboratorium, onderdeel van de afdeling Cardiologie, beelden van de vorm van het vat en de vaatwand. Als de informatie van deze verschillende bronnen wordt gecombineerd, wordt inzicht verkregen over de drie dimensionale samenstelling van de vaatwand. Zo kan men zien waar en in welke mate de wand uit vetten, kalk of ontstekingscellen bestaat.

Deze informatie wordt vervolgens gebruikt bij ingewikkelde berekeningen, waarbij spanningen in de vaatwand worden berekend, maar ook de wrijfkrachten van het bloed op de vaatwand. De wrijfkrachten geven een indicatie over de groei en verzwakking van de vaatwand op de lange termijn. Aan de spanningen in de vaatwand zal men echter kunnen aflezen op welke termijn de vaatwand zal gaan scheuren. Zo’n scheuring leidt op haar beurt weer op korte termijn tot een hartinfarct.

Met al deze kennis kan in de toekomst worden voorspeld wanneer de plaque voor problemen gaat zorgen, met in het ergste geval de dood tot gevolg. Men kan straks namelijk eerder zien dat de tijd rijp is voor een ingreep, bijvoorbeeld een dotteroperatie. Maar men kan ook beter constateren dat nog wel even met medicatie en leefstijladvies kan worden afgewacht. De kennis zal dus naar verwachting dodelijke slachtoffers van hartinfarcten voorkomen, maar ook onnodige medische ingrepen (en dus geld) gaan besparen.

Erasmus MC is het grootste en wetenschappelijk meest toonaangevende Universitair Medisch Centrum van Nederland. Bijna 13.000 medewerkers werken binnen de kerntaken patiëntenzorg, onderwijs en wetenschap continu aan een verbetering en versterking van de individuele patiëntenzorg en de maatschappelijke gezondheidszorg. Zij ontwikkelen hoogwaardige kennis, dragen dit over aan toekomstige professionals en passen dit toe in de zorg voor patiënten. De komende vijf jaar wil Erasmus MC uitgroeien tot één van de beste medische instituten in de wereld. Erasmus MC maakt deel uit van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU): www.nfu.nl.